Vleermuisadvies en bescherming

Het uitvoeren van vleermuisinventarisaties: een cruciale stap voor natuurvriendelijk bouwen

Vleermuisinventarisaties zijn ecologische onderzoeken die gericht zijn op het vaststellen van de aanwezigheid van vleermuizen en hun verblijfplaatsen. Ze zijn essentieel bij ruimtelijke ontwikkelingen zoals renovaties, sloop, isolatiewerkzaamheden en nieuwbouw. Omdat alle inheemse vleermuissoorten in Nederland en België wettelijk beschermd zijn, mogen hun verblijfplaatsen niet zomaar verstoord of vernietigd worden.

Wat is een vleermuisinventarisatie

Een vleermuisinventarisatie is een veldonderzoek dat wordt uitgevoerd om te bepalen of, en op welke wijze, vleermuizen gebruikmaken van gebouwen, bomen of andere structuren als verblijfplaats. Dit kan gaan om zomerverblijven, kraamkolonies, paarverblijven of overwinteringsplekken.

Wanneer is een inventarisatie nodig?

Een vleermuisinventarisatie is vereist wanneer een project mogelijk een negatieve impact kan hebben op vleermuizen, bijvoorbeeld bij:

• Dakrenovaties of isolatiewerken

• Sloop of grootschalige verbouwing van panden

• Kappen van oude of holle bomen

• Omvorming van landschap of infrastructuur

Hoe verloopt een vleermuisinventarisatie?

1. Vooronderzoek (quickscan):
   Een eerste inschatting op basis van literatuur, omgevingskenmerken en visuele inspectie van het gebouw of gebied.

2. Veldonderzoek:
   Tijdens het actieve seizoen (meestal mei t/m september) worden meerdere waarnemingen gedaan bij schemering en 's nachts. Daarbij worden batdetectors, warmtecamera’s  gebruikt en worden er visuele observaties verricht.

3. Analyse:
   De gegevens worden verwerkt om te bepalen welke soorten aanwezig zijn, waar hun verblijfplaatsen zich bevinden en welke functie deze hebben.

4. Rapportage:
   De resultaten worden vastgelegd in een rapport, inclusief kaartmateriaal, aanbevelingen en – indien nodig – mitigerende maatregelen.

Waarom is tijdige uitvoering belangrijk?

Vleermuisinventarisaties kunnen alleen in bepaalde maanden worden uitgevoerd, afhankelijk van het gedrag van de soort (bijvoorbeeld tijdens het kraamseizoen). Een tijdige planning voorkomt vertraging in het project door ontbrekende of onvolledige ecologische gegevens. Ook kunnen vergunningaanvragen alleen worden goedgekeurd met een volledig en betrouwbaar onderzoek.

Vervolgstappen na inventarisatie

Als uit het onderzoek blijkt dat er vleermuizen aanwezig zijn, moet er een mitigatie- of compensatieplan worden opgesteld. Denk aan het plaatsen van vleermuiskasten of het inbouwen van vleermuisvriendelijke voorzieningen in de nieuwbouw. Soms is een ontheffing nodig van de Wet natuurbescherming (NL) of het Natuurdecreet (BE).

Conclusie